Evde Tereyağı Yapımı Denemesi vol.1 / Yayık Ayran

Çok önceleri, yoğurt yapımını yazarken aklımdaydı süt ürünlerinin hepsini tek tek evde deneyip bloga koymak. Babaannemle de konuşmuştuk, anlatmıştı nasıl yapıldığını lakin tecrübe etmeden bilinemiyor gerçekten nasıl olduğu.

Babaannem 2 farklı yolla tereyağı yapılabileceğini söylüyor; birincisi sütten, ikincisi ayrandan. Ayrandan yapılanı daha makbul diyor babaannem, sütten olanı çiğ olduğu için.

Sütten tereyağı yapımı:

Çökelek yapmadan önce çıkıyor. Peyniraltı özsuyu dedikleri de bu yolla elde ediliyor anladığım kadarıyla.

Açık alınan çiğ süt 1 gece dışarıda bekletilerek yüzü köpük köpük mayalanması sağlanıyor. O köpükler yağ imiş zaten. Bu yöntemde de süt yayılarak köpüklerin iyice yüzeye toplanması sağlanıyor. 

Püf Noktası: Yayma işi sabah serinde yapılmalıymış, yoksa yağ krema gibi oluyor.

Yaklaşık yarım saat yayıkta yayılınca yağ toplanmaya hazır hale geliyormuş. Krema gibi olan yağı bir kaba alıp 2-3 kere soğuk suyla yıkayarak hem topak haline gelmesi hem de sütünden ayrılması sağlanıyor. 

Çiğ süt kreması da çıkarmış oluyorsunuz aslında. Çünkü suyla yıkamazsanız yağdan çok kremaya benziyor zaten.

Ayrandan tereyağı yapımı:

Yoğurdu yayıkta yayarak yapılıyor. Üzeri köpüklendikçe soğuk su eklendiği için yoğurt artık ayran haline geliyor. Böylece yağsız yayık ayran da elde edilmiş oluyor.

Geçen pazar günü, nereden esti hatırlamıyorum, yine tereyağı yapımı takıldı aklıma, yine sordum babaanneme nasıl yapıyorlardı diye. "E hadi kalk yapalım, az yoğurt var ama olsun denemiş oluruz." deyince kalkıştık bu işe. 

İlk önce 5 lt'lik su bidonlarında yayık gibi çalkalayarak yapacaktık. Sonra babaannem köyde de artık elektrikli yayıkların olduğunu, robotun ayran yapma haznesinde de deneyebileceğimizi söyleyince hiç yormadık kendimizi, biraz gürültülüydü ama robotta güzelce yaptık. Ayranının da birazını içip çoğunu da ayranlı çorba yapımında kullandık.

* İlk olarak yaklaşık 10 dakika robotta yoğurdu çırptık. Arada bir soğuk su ekledik. Köpükler giderek kremamsı yağ oldu ayranın yüzünde.

* Öğlenin en sıcak zamanı yaptığımız için toparlanması zor oldu, buzdolabına koyup biraz soğutup dışarı çıkardık.

* Kremamsı köpük oluştuktan sonra emaye tencereye alıp kaşıkla hafif hafif tencerenin kenarından çırpmaya başladık. Krema iyice birikip biraraya geldi. 

* Hava sıcak olduğu için yağı sabaha kadar buzdolabında ayranın üzerinde bekletip sabah serininde geri kalan kısmını halletmeye karar verdik. 

* Dün sabah babaannem yağı bir tabağa almış, soğuk suyla 2 kere yıkamış, ayranından temizlenip iyice yağ gibi görünmeye başlayınca beni çağırdı. Açıkçası bu manzarayı beklemiyordum :)

Sonra biz kahvaltıda reçelle birlikte afiyetle yedik :)

Ne kadar kolaymış!